Soru 1: VİZYON BELİRLEME ÇALIŞMASI (Uzak bakış)
Açıklama:Vizyon, “bugün bulunulan ve gelecekte olmak istenilen yerin net ifadesi” olarak tanımlanabilir. Vizyon örgütümüzün gelecekte varmayı umduğu mutlu sondur, bir gelecek projeksiyonudur. Bir başka ifadeyle vizyon hedeflerimizi belirli bir gelecek perspektifine uygun nitelikte seçebilmemiz için bizi yönlendiren ve motive eden araçtır. Vizyon gerçekçi ve değişimlere cevap verebilir nitelikte olmalıdır. Burada gerçekçilikle demek istenilen, daha önce de tartıştığımız gibi somut eylemlere dönüştürülmek açısındadan vizyonun ayaklarının yere basmasıdır. Vizyon olabildiğince kolay anlaşılır kısa ve net olmalıdır. Vizyonumuz değerlerimizle çatışmamalıdır.
Çalışma sorusu: 2025 yılında yurtdışına taşındığınızı ve 2035 yılına kadar ülkeye dönmeden orada yaşadığınızı hayal edelim. 2035 yılında ülkeye döndünüz ve tekrar Eşpedal ile bağlantı kuruyorsunuz. 2025 yılında hayalinizdeki Eşpedal’ın oluşmuş olması için sizce 10 yıl içinde derneğin hangi engelleri aşmış olmasını beklersiniz ? Sizce hangi sorunlar ne şekilde (hangi yöntemle) aşılmış olur?
Kolaylaştırıcı sorular:
• Ortam ve koşullar ne biçimde değişmiş?
• Hedef gruplarımızın (derneğin çözümler ürettiği,hizmet verdiği, haklarını savunduğu kitle) bu yeni koşullarda mutlu/başarılı olmalarını kendi hayallerini gerçeklefltirecek perspektifte olamları için› neler yapılmıştır?
• Örgüt üyeleri bu 10 yılda zamanını,dikkatini ve emeğinin çoğunu daha çok neye harcamıştır ?
• 2035 yılında toplantılar ve faaliyetler nasıl kurgulanıyor?
Grubunuzdaki görüşme sonrası her grup liderinden 2035 yılındaki Eşpedalın gelecek perspektifi için kısa bir sunum yapmasını istiyoruz. Her gruptan yine bir kişi ise sunumlar sırasındaki ( değerler,misyon bulunan toplumsal çözümler gibi anahtar sözcükleri not almalı. Gelecek perspektifinden bulacağımız bu anahtar sözcükler derneğin güncel Vizyonu olacaktır.
SORU 2: DEĞERLER BELİRLEME ÇALIŞMASI
AÇIKLAMA: Bir STK’nın değerleri; faaliyet ve kararlarında sınırları belirleyen ölçütleri oluşturmaktadır. Bu haliyle değerler; vizyonun temeli, kurumun ayırt edici ilkeleri, çalışanların duygularını geliştiren ve bunun sağlanmasına özen gösterilen amaçlarıdır. Değerler yol gösterici olarak çalışanları, kuruluşun düzeni, istikrarı ve gelişimiyle uygun davranışlara özendirmektedir. Özellikle, “üyeler arasında hangi inançları paylaşıyoruz?” sorusu değerlerimizi anlamaya yardımcı olacaktır.
Derneğin 10 yıl sonra 2035 yılında bulunacağı konum 2035 vizyonuna ulaşmamızda yapacağımız faaliyetleri yönlendirecek olan değerlerimiz neler olmalıdır? Derneğimiz 2035 vizyonuna ulaşması yolunda asla yapılmaması gerekenler listesinde neler olmalı? ( Örneğin katılım koşullarını sadece bir sponsor belirliyor, sponsor doğaya zararlı ve kamuoyu ile çelişen faaliyetler yapıyor, engellilik bilinci bakış açımıza çok ters vb)
Soru 3: MİSYON BELİRLEME ÇALIŞMASI
Misyon bildirimi örgütünüzün amaçlarını ve isteklerini tarif eden, hatırlanması kolay bir tanım belgesidir. Bu bildirim örgütünüzle ilişkili olabilecek tüm taraflara sizin kim olduğunuzu anlatır. Aynı zamanda ne yapıyoruz, kim için ve kiminle birlilkte yaptığımız nasıl ve neden yaptığımıza ait yanıtlarda eyleme dönük şekilde anahtar sözcüklerle misyonda açıklanır.
Misyon bugün olduğu durumla birlikte gelecekte olması isteneni yansıtan ve varoluş amacını belirleyen bir görev bildirgesidir.
Kolaylaştırıcı sorular:
Çalışma sorusu: Eşpedal derneğiniz 2035 yıllarına da ışık tutacak Misyon bildirimini güncelleyerek yazınız.10 yıllık vizyonda Eşpedalın yaptığı faaliyetlerle nasıl(ne tür) toplumsal yararlar ortaya çıkacak?
Bu faydaların ortaya çıkabilmesi için kimlerle ve öncelikli olarak kimleri hedef olarak çalışıyor olacağız?
Bu amaçlara ulaşmak için ne gibi yöntemler seçmeliyiz ?
Her grubun kendisi yukarıdaki başlıklara da yanıt veren bir misyon tanımı yapmalı.
4. Soru: Örnek Stratejik plan belirleme çalışması:
Bu bölümde size önümüzdeki 2 yılın sonunda derneğimizin hangi yöntemlerle neleri başarmış olduğunu hayal etmenizi isteyeceğiz. Buna Vizyon 2026 diyeceğiz. Ancak bu hayal ütopik değil gerçekleşebilir ayakları yere basan hedefler içerecek bir vizyonu tanımlıyor olmalı. Ana vizyonumuzla çelişmeyen ama daha kısa vadeli hedefleri içeriyor olabilir.Daha sonra ise bu vizyonun gerçekleşmesine engel olabilecek yada bizi yavaşlatabilecek sorunları yazmanızı isteyeceğiz. Son olarak ise seçilen bir örnek hedef için bir faaliyet örneği yazmalıyız.
a) Açıklama ve çalışma sorusu:
2027 yılının ilk ayındayız. Derneğimizde 2025 yılında yapılan Genel kuruldan sonra yeni genel kurul zamanı yaklaşıyor. Bir önceki genel kuruldan bu yana bir çok anlamlı ve heyecan veren gelişme oldu. Şimdi bugüne geri dönelim ve derneğimizin 2027 yılında başaracağı bu güzel şeyler için bir vizyon belirleyelim.
b) Vizyon 2026’nın gerçekleşmesinde karşı çıkabileceğimiz olası durum ve koşullar neler olabilir .Örnek veriniz
c) Vizyon 2026’nın gerçekleştirilmesi sırasında az önce belirlediğiniz sorunlardan bir tanesini seçiniz ve bu sorunun ortadan kalkması için bir yada bir kaç eylem (faaliyet) öneriniz?
Soru 5: DURUM TESPİTİ – SWOT ÇALIŞMASI ÖRNEĞİ
AÇIKLAMA:
Durum tespiti STK’nın enerjisini doğru kullanmasına ve konuya odaklanmasına yardımcı olan bir analizdir. Bu analiz sayesinde STK’nın varolan ve potansiyelgüçlü,zayıfyönlerini,fırsatlarını ve riskli alanlarını inceleme sürecidir. Varolan durumun ve üzerinde durulması gereken sorunların farkına varır ve karar vermeye yardımcı olur.
Durum tespiti stratejik planlamanın ilk temel adımıdır:
• Güçlü Yönlerimiz /Zayıf Yönlerimiz (MEVCUT DURUMU ANALİZİDİR)
• Fırsatlar /Tehditler (GELECEK DURUM ANALİZİDİR)
• Günlü yönler: Örneğin üyelerin becerileri, çalışanların tecrübeleri ve uzmanlık alanları, maddi veya ayni kaynaklarını yeterli olması.
• Zayıf yönler: Bir proje veya etkinliği hayata geçirmede kısıtlayabilecek unsurlardır. Örneğin, yetersiz finansal koşullar, malzeme ve ekipman azlığı,belirli konularda eksik uzman.
• Fırsatlar, çevremizde bulunan ve çalışmanızı olumlu yönde etkileyebileceğini düşündüğümüz unsurlardır. Strateji geliştirirken, bu olanaklardan nasıl yararlanılabileceği dikkate alınır.
• Riskli alanlar, belirli bir proje veya etkinliği yürütürken olumsuz etki yapabilecek çevresel faktörlerdir. Bunlar genellikle STK’nın kontrolü dışındadır. Örneğin, ekonomik kriz.
ÇALIŞMA SORUSU: Üstteki bilgiler ışığında Derneğimizin 2026 Vizyonunu da göz önünde bulundurarak
a) Derneğimizin en güçlü olduğu 3 konu yada olay belirleyiniz.
b) Derneğimizin geliştirilmesi gereken zayıf kaldığı 3 konu yada olay belirleyiniz.
c) Çalışmalarımızı olumlu etkileyecek henüz yararlanmadığımız şeyler neler olabilir 3 başlık belirleyiniz
d) Önümüzdeki 2 yıl içinde yerel veya global anlamda karşı karşıya kalabileceğimiz riskler neler olabilir . 3 örnek veriniz.
